Không có phong cách mô tô nào được yêu thích rộng rãi hơn scrambler. Dù bạn là tay off-road “cứng”, người chạy phố hay thậm chí là dân motocross, ai cũng thích vẻ đẹp cổ điển của scrambler. Ít nhất thì tôi chưa gặp ai nói rằng họ không thích.

Scrambler không chỉ đẹp, mà còn là dòng mô tô thực dụng để sở hữu nhờ tính đa dụng của nó. Chúng được thiết kế để chạy cả đường phố lẫn đường đất, phù hợp đi lại quãng ngắn, chạy việc trong phố, và quan trọng nhất là những chuyến vui cuối tuần – muốn đi đâu làm gì cũng được. Triumph thậm chí còn gọi chúng là xe adventure. Chúng cũng “dễ chịu” với lưng và vai, lại dễ chạy. Toàn những điểm cộng.

Nhiều hãng xe hiện có mô tô phong cách scrambler. Dĩ nhiên Triumph là một trong số đó. Hãng xe Anh quốc hiện cung cấp vài lựa chọn scrambler, trong đó “đầu bảng” là Triumph Scrambler 1200 X và Triumph Scrambler 1200 XE.

Trước khi có 1200 X, từ 2019 đến 2023 có Scrambler 1200 XC. Bản XC nay đã được thay bằng X. Scrambler 1200 X về căn bản là một chiếc Scrambler 1200 XC, nhưng được thay đổi đủ nhiều để Triumph quyết định bỏ chữ “C”. Bản XE mới cũng có vài cập nhật, nhưng ít hơn X. Vậy vì sao đổi từ XC sang X?

Trước đây, XC và XE khá giống nhau – hóa ra là hơi quá giống. XC nhắm nhiều hơn đến chạy đường nhựa so với XE, nhưng khác biệt giữa XC và XE là không đáng kể. Đúng là yên XC thấp hơn XE, nhưng không đủ thấp để tạo khác biệt lớn. Ghi-đông XC hẹp hơn, nhưng cũng không nhiều. Hành trình bánh tương tự, cặp phanh đĩa trước/sau cùng cỡ. Động cơ 2 xi-lanh song song, làm mát bằng chất lỏng, 8 van, SOHC cũng giống nhau. Bạn hiểu ý rồi đó – chúng gần như là cùng một chiếc xe.

Triumph muốn thay đổi điều đó, nên tập trung giúp X có phong thái chạy phố tốt hơn trước và nới rộng khoảng cách giữa X và người anh thiên off-road Scrambler 1200 XE.

“Scrambler 1200 X là lựa chọn mới cho khách hàng,” Triumph nói, “tối ưu để mang đến cấu hình mà người lái yêu cầu, với chiều cao yên thấp hơn, giá cạnh tranh và trải nghiệm đường nhựa tốt hơn Scrambler 1200 XC trước đây.”

Bản XE mới, theo Triumph, vẫn “xây dựng cho cả on-road và off-road”.

XE 2024 có danh mục thay đổi ngắn gọn: chủ yếu là phanh được cập nhật, phuộc trước USD Marzocchi 45mm tinh chỉnh, họng nạp và cổ xả sửa đổi (Triumph nói giúp tăng mô-men ở tua cao hơn), và đèn tín hiệu cùng đèn pha LED mới.

X thì nhận được nhiều quan tâm hơn. Xe cũng có hệ thống treo Marzocchi cập nhật, nhưng tinh chỉnh thiên đường nhựa. Tương tự bản XE trước và hiện tại, X được trang bị công nghệ hỗ trợ người lái mà XC trước đây không có, như ABS tối ưu theo cua (optimized cornering ABS) và kiểm soát lực kéo tối ưu theo cua có thể bật/tắt. X có 5 chế độ lái (Sport, Road, Rain, Off-Road và Rider Configurable), đèn LED toàn xe, và sạc USB.

Tuy nhiên, điều quan trọng nhất phân biệt X mới với XE là chiều cao yên và hệ thống treo. Ở mức 32,3 inch, yên của X thấp hơn XE 2 inch – khác biệt lớn – và thấp hơn thêm 1 inch so với XC trước đây.

Kéo theo yên thấp là hành trình bánh ít hơn. X ít hơn XE 3 inch ở cả trước và sau – lại là khác biệt đáng kể. Trước đây chỉ chênh 1 inch. X cũng có khoảng sáng gầm thấp hơn.

Phuộc/giảm xóc XE chỉnh được đầy đủ, trong khi X không; với X, bạn chỉ có chỉnh tải lò xo (preload) phía sau. Gắp XE cũng dài hơn X, đồng nghĩa trục cơ sở XE dài hơn X 1,8 inch. Ghi-đông XE rộng hơn 2,8 inch so với X, nhưng chỉ hơn 0,25 inch so với XC cũ.

Tóm lại, nhìn vào con số có thể thấy Scrambler 1200 X và Scrambler 1200 XE mới giờ khác nhau rõ rệt về kích thước.

Còn nhiều khác biệt nhỏ giữa X và XE. XE có thêm một chế độ lái – Off-Road Pro, nơi tất cả hỗ trợ điện tử tắt hoàn toàn. Gần nhất trên X là Off-Road, nơi mọi thứ đều tắt trừ ABS trước. Cách truy cập các chế độ cũng hơi khác nhau giữa X và XE, song đều rất đơn giản qua cụm nút trên ghi-đông. Màn hình đồng hồ cũng khác kiểu: XE dùng TFT màu, tùy biến, trong khi X dùng TFT LCD cố định nhỏ hơn.

Gác chân sau của XE dạng bắt ốc có thể tháo rời, trong khi X hàn liền khung. Ốp bảo vệ gầm cũng hơi khác: bản XE dày dặn hơn.

Từ xa, cách dễ nhất tôi phân biệt hai mẫu là ống phuộc trên: XE màu vàng, X màu đen; gắp của XE nhôm xước đi cùng chắn bùn trước/sau màu bạc, còn X có gắp và chắn bùn màu đen. Hai xe cũng có tùy chọn màu sơn riêng, nhưng cả hai đều có Sapphire Black cổ điển.

Triumph Scrambler 1200 X & 1200 XE

So Sánh

Vừa xuống khỏi XE mà bước lên X, bạn sẽ thấy X nhỏ gọn hơn rõ, nhờ yên thấp hơn đáng kể và ghi-đông hẹp hơn. Cụm đồng hồ của X cũng khác – nhỏ hơn và không “đẹp” bằng XE, nhưng giống XE ở chỗ dễ đọc. Nói ngắn gọn, cảm giác giữa hai xe khác nhau rõ rệt.

Tuy vậy, cả hai đều thể hiện tốt trên đường nhựa. Triumph vừa mời báo chí chạy thử X và XE, một ngày đường trường và hôm sau gần như toàn off-road, nên có rất nhiều thời gian làm quen từng xe. Nhìn chung, trên đường, cả hai đều xử lý ổn, nhưng X gây tự tin hơn ở những đoạn đèo dốc, ít nhất với tôi, vì xe thấp hơn XE, ít chồm hơn và dễ vào cua hơn. Khi đã nghiêng xe, đầu X cho cảm giác bám và ổn định hơn đôi chút, nhưng bạn sẽ cạ gác chân thường xuyên hơn trên X so với XE. Nếu bạn thắc mắc, cả hai dùng vành 21 inch trước và 17 inch sau.

Hệ thống treo của X cũng êm ái, êm hơn đáng kể so với XE. X cho cảm giác dễ chịu ở tốc độ thấp, nhưng khi tăng nhịp hoặc đường xấu lên, phuộc và giảm xóc cứng hơn của XE phát huy tác dụng, hấp thụ tốt hơn. Dù X không cho chỉnh nhiều, thiết lập mặc định từ nhà máy là ổn, ít nhất là với tôi ~175 pound (cả đồ). XE cũng vậy; khi chạy đường nhựa, tôi không thấy cần chỉnh ngay. Cứ lên xe, chạy và tận hưởng.

Dù có chút khác biệt ở phanh trước, cả hai đều hãm tốc tốt và dễ kiểm soát, nhưng phanh trước XE cho độ bám ban đầu (initial bite) tốt hơn.

Khi rời nhựa vào đất, khoảng cách giữa hai xe mở rộng rõ rệt, chủ yếu do hệ thống treo. Hành trình dài và thiết lập cứng của XE tạo lợi thế lớn trước X khi chạy off-road. Tôi ấn tượng với việc bạn có thể đẩy XE đi xa đến mức nào trên địa hình gồ ghề và mô đất trước khi mọi thứ bắt đầu quá sức – xa hơn nhiều so với X. Giảm xóc X dễ chạm đáy và đạt ngưỡng nhanh khi bạn chạy hơi “máu” trong đường đất vì thiết lập mềm và hành trình ngắn. X chỉ cho chỉnh preload sau, và điều đó không giải quyết được nhiều. Giải pháp tốt nhất là giảm nhịp và thưởng ngoạn khi chạy X trong đường đất.

XE, ngược lại, có thể chạy nhanh hơn nhiều so với X và nói chung rất tốt khi rời mặt đường – nếu xét trong khuôn khổ một chiếc twin 1200cc, trên 500 pound, giảm xóc đôi và khoảng 80 mã lực. Ban đầu, XE làm tôi hơi vất trong đường đất, nhưng tôi thích nghi nhanh và cuối cùng rất thích chạy nó off-road cả ngày, kể cả trên cát. Càng chạy XE, tôi càng thích. Trong bài chạy này, Triumph gắn lốp Michelin Anakee Wild kiểu knobby cho xe chúng tôi; bộ lốp ngạc nhiên là tốt cả on-road lẫn off-road, nhưng mòn sớm sau chỉ hai ngày chạy đường và đất khá nặng. Trường hợp duy nhất tôi thích chạy X hơn XE trong đường đất là trên cát, nhờ trọng tâm thấp và yên thấp hơn. Điều này giúp X dễ kiểm soát và dễ cứu xe hơn trong nền mềm. Ở cát sâu, XE bỗng thành cao và nặng, nhưng vặn ga mạnh là xử lý – chỉ là bạn cần dũng khí để làm vậy. Tôi thì vẫn đang luyện điều đó.

Bất cứ khi nào XE chạm đường đất, tôi chuyển sang Off-Road Pro; với X là Off-Road. Đáng tiếc, mỗi lần tắt khóa, xe lại về Road. Khá phiền, nhưng may là chỉ cần ba lần nhấn nút ở cụm điều khiển bên trái là bạn quay lại đúng chế độ. Rất đơn giản.

Cả hai xe đều thoải mái, nhưng tôi sẽ không ngạc nhiên nếu chủ Scrambler 1200 tương lai sẽ muốn nâng cấp yên. Đệm yên zin ổn, nhưng hơi mỏng; có thể sẽ thành vấn đề khi bọt bắt đầu xuống cấp theo thời gian – dù mất bao lâu.

Triumph có rất nhiều phụ kiện cho cả hai mẫu, gồm yên thấp (giảm gần 1 inch), kính chắn gió cao, nhiều giải pháp hành lý và bảo vệ xe, và chống trộm. Có một thứ bạn khỏi phải mua: bảo vệ tay – cả hai xe đều có loại chất lượng cao ngay từ nhà máy.

Ai mà không thích dáng dấp của một chiếc Scrambler?

Sau hai ngày chạy kỹ, cả on-road lẫn off-road, tôi nhận ra cả hai xe đều cực kỳ vui, nhưng mỗi xe có “sở trường” riêng. Nếu bạn muốn một chiếc Triumph Scrambler 1200 nhưng không định dấn bẩn, X là lựa chọn đáng cân nhắc nhờ yên thấp, cảm giác cứng cáp dễ tin, kích thước gọn và treo mềm. Đây rõ ràng là một chiếc street bike tuyệt vời; nếu bỗng thấy ngứa chân, xe vẫn có thể xử lý nhẹ nhàng đường đất trên những cung đường quê được bảo dưỡng tốt. Đi xa hơn, hệ thống treo sẽ bắt đầu phàn nàn.

XE, ngược lại, không chỉ là một chiếc xe đường nhựa xuất sắc, mà còn là một tay off-road vững vàng – nhớ rằng đây là một chiếc Scrambler 1200cc, giảm xóc đôi, trên 500 pound, khoảng hơn 80 mã lực – điều mà tôi chưa từng nghĩ sẽ nói ra.

Tóm lại: nếu bạn mê dáng scrambler, cụ thể là Triumph Scrambler, nhưng không chú tâm off-road và quan ngại chiều cao yên, hãy chọn X. Nếu bạn muốn pha trộn cả đường nhựa và đường đất – thậm chí hơi “nặng” một chút – thì XE viết sẵn tên bạn trên đó rồi.

Thông số chung (cả X & XE)

• Động cơ: 2 xi-lanh song song 270°, 4 kỳ, SOHC 8 van, làm mát bằng chất lỏng

• Dung tích: 1200 cc – ĐK x Hành trình: 97.6 x 80 mm – Tỷ số nén: 11:1

• Công suất tối đa (hãng công bố): 89 bhp @ 7.000 rpm (~66.4 kW)

• Mô-men xoắn tối đa (hãng công bố): 81.1 ft-lb @ 4.250 rpm (~110 Nm)

• Phun xăng: Ride-by-wire, phun xăng điện tử đa điểm tuần tự

• Ống xả: 2-into-2

• Truyền động cuối: Sên X-ring – Hộp số: 6 cấp

• Khung: Thép ống

• Vành trước/sau: Nan không săm – Trước 36 căm 21 x 2.15 in, Sau 32 căm 17 x 4.25 in (vành nhôm)

• Gắp sau: Gắp đôi, nhôm chế tạo

• Lốp: Trước 90/90-21, Sau 150/70-17

• Dung tích bình xăng: 3.96 gal (~15.0 L)

• Chu kỳ bảo dưỡng: 10.000 miles hoặc 12 tháng (~16.093 km hoặc 12 tháng)

Khác biệt X vs XE (theo cặp thông số)